Video diễn biến trao giải Nobel Vật lý 2018 tại đây:
Thông tin về 3 nhà khoa học nhận giải Nobel Vật Lý 2018 gồm:
1. Tiến sĩ Arthur Ashkin (96 tuổi): Bell Laboratories, Holmdel, Hoa Kỳ - ông được nhận 1/2 giải thưởng dành cho
2. Tiến sĩ Gérard Mourou (74 tuổi) : École Polytechnique, Palaiseau, Pháp / Đại học Michigan, Ann Arbor, Hoa Kỳ
3. Tiến sĩ Donna Strickland (59 tuổi): Đại học Waterloo, Canada
Các công cụ làm bằng ánh sáng
Những phát minh được vinh danh trong năm nay đã cách mạng hóa vật lý laser. Các vật thể cực nhỏ và các quá trình cực kỳ nhanh hiện đang được nhìn thấy bằng một ánh sáng mới. Các công cụ chính xác cao cấp đang mở ra các lĩnh vực nghiên cứu chưa được khám phá và vô số các ứng dụng công nghiệp và y tế.[1]
Strickland cho biết những thành tựu của các nhà khoa học nữ xứng đáng được công nhận. "Chúng tôi cần phải chúc mừng các nhà vật lý nữ vì chúng tôi đang ở ngoài đó. Tôi vinh dự là một trong những người phụ nữ đó", Strickland cho biết qua video tại một cuộc họp báo sau thông báo tại Stockholm. [2]
Marie Curie là người phụ nữ đầu tiên đoạt giải Nobel Vật lý năm 1903, được công nhận vì đồng khám phá bức xạ, tiếp theo là Maria Goeppert-Mayer năm 1963 cho những khám phá về cấu trúc hạt nhân.
Ý nghĩa và tầm quang trong của giải Nobel Vật Lý 2018
Arthur Ashkin đã phát minh ra các nhíp quang học (optical tweezers - hay còn gọi là bẫy quang học) có thể lấy các hạt, các nguyên tử, virus và các tế bào sống khác bằng các ngón tay tia laze của chúng. Công cụ mới này cho phép Ashkin nhận ra một giấc mơ cũ của khoa học viễn tưởng - sử dụng áp lực bức xạ ánh sáng để di chuyển vật thể. Ông đã thành công trong việc nhận ánh sáng laser để đẩy các hạt nhỏ về phía trung tâm của chùm tia và giữ chúng ở đó. Nhíp quang đã được phát minh.Một bước đột phá lớn đã xảy ra vào năm 1987, khi Ashkin sử dụng các nhíp quang học để thu giữ vi khuẩn sống mà không làm hại chúng. Ông ngay lập tức bắt đầu nghiên cứu hệ thống sinh học và nhíp quang học hiện đang được sử dụng rộng rãi để nghiên cứu các cỗ máy của cuộc sống.
Gérard Mourou và Donna Strickland đã mở đường cho những xung laser ngắn nhất và mãnh liệt nhất từng được tạo ra bởi nhân loại. Bài báo mang tính cách mạng của họ được xuất bản năm 1985 và là nền tảng của luận án tiến sĩ của Strickland.
Sử dụng một cách tiếp cận khéo léo, họ đã thành công trong việc tạo ra các xung laser siêu ngắn cường độ cao mà không phá hủy vật liệu khuếch đại. Đầu tiên họ kéo dài xung laser để giảm công suất cực đại của chúng, sau đó khuếch đại chúng và cuối cùng là nén chúng. Nếu một xung được nén theo thời gian và trở nên ngắn hơn, thì nhiều ánh sáng được đóng gói lại với nhau trong cùng một không gian nhỏ - cường độ của xung tăng lên đáng kể.
Kỹ thuật phát minh mới của Strickland và Mourou, được gọi là khuếch đại xung chirped (chirp: như tiếng hót của chim), CPA (chirped pulse amplification), nhanh chóng trở thành tiêu chuẩn cho các laser cường độ cao sau này. Nó đã được sử dụng cho hàng triệu ca phẫu thuật chỉnh hình mắt được tiến hành hàng năm bằng cách sử dụng chùm tia laser sắc nét nhất.
Vô số các ứng dụng vẫn chưa được khám phá hoàn toàn. Tuy nhiên, ngay cả những phát minh nổi tiếng này cũng cho phép chúng ta lục lọi trong thế giới vi mô với tinh thần tuyệt với nhất của Alfred Nobel - vì lợi ích lớn nhất cho nhân loại.
Tổng giá trị giải thưởng là 9 triệu Krona Thuỵ Điển tương đương khoảng gần 1 triệu đô la Mỹ tại thời điểm hiện tại.
Tham khảo:
[1] https://www.nobelprize.org/prizes/physics/2018/press-release/ [2] https://edition.cnn.com/2018/10/02/world/nobel-physics-prize-2018-intl/index.html
Toto - Khám Phá Khoa học
0 Nhận xét